Zarządzanie marką BMW

Generalnie schyłek lat 50-tych to największy kryzys BMW. Historia tej firmy mogła zakończyć się w roku 1958, kiedy to BMW chciał wykupić Daimler-Benz. Do przejęcia jednak nie doszło.

            Samochód osobowy BMW lat 60-tych kojarzy się ze średniej wielkości, zwrotnym autem przeznaczonym do dynamicznej jazdy. W 1961 roku BMW zapoczątkowało nowy standard, który był wypełnieniem niszy rynkowej i nazwało go: „Nowa klasa” (Neuen Klasse). Pierwszym przedstawicielem tej klasy był model 1500. Sukces tego pojazdu był tak ogromny, że musiano zwiększyć możliwości produkcyjne, w tym celu rozbudowano koncern o dwie fabryki. BMW stało się masowym producentem aut.

            Innym przedstawicielem „Nowej klasy” wartym odnotowania ze względu na wizerunek marki BMW był model 1600-2. Był jeszcze mniejszy od poprzednika, cechowała go swoista „zgrabność” prezencji, okrągłe reflektory i niemalże pionowo ustawiona przednia szyba. Model ten również odniósł wielki sukces finansowy, podobnie jak „mała” sportowa limuzyna BMW 2002 – kolejny przedstawiciel „Nowej klasy”. Auta BMW były kupowane pomimo stosunkowo wysokiej ceny, stały się modne, tworzyły standard, zapewniały prezencję, doskonałość technologiczną i walory szybkościowe: model 2002 przekroczył barierę 200 kilometrów na godzinę.

            Od roku 1968 zauważyć można powrót do koncepcji większych samochodów w wizerunku marki BMW. Wtedy też zostały wprowadzone podwójne przednie reflektory,  charakterystyczne dla późniejszych serii, aż do obecnych czasów.

            Analizując dzieje koncernu BMW nie ulega wątpliwości, że kluczowym punktem był  rok 1970, kiedy na scenie pojawił się Eberhard von Kuenheim. Był on kolejno: dyrektorem zarządzającym, prezesem i przewodniczącym rady nadzorczej BMW. Era Kuenheima trwała do roku 1999. W tym okresie miały miejsce następujące fakty:

- obroty BMW wzrosły osiemnastokrotnie,

- zatrudnienie w BMW wzrosło o ponad 200%,

- wartość sprzedaży BMW wzrosła trzydziestokrotnie,

- ilość sprzedanych samochodów osobowych BMW wzrosła czterokrotnie,

- powstała Centrum Badawczo Inżynieryjne dla koncernu,

- przejęto brytyjskiego Rovera (co, jak się okazało, było błędem),

            W latach 70-tych samochody osobowe BMW były projektowane głównie pod rynek amerykański. Drogie egzemplarze modelu z Serii 5 eksportowano za ocean z ogromnym powodzeniem, a BMW stał się symbolem luksusu i sportowej sylwetki – na co wpływ miało także utworzenie sekcji BMW Motosport zajmującej się: produkcją wersji cywilnych modeli sportowych i ogólnie udziałem BMW w zawodach sportowych, czego przykładem mogą być wyścigi Formuły 1 lub wyścig Le Mans.

---

Zasady funkcjonowania garnizonów

1. Definicje i podstawy prawne istnienia garnizonów     

Zasadniczo funkcjonują dwa opisy odnoszące się do pojęcia „garnizonu” i mogące służyć jako definicja tego pojęcia. Pierwsze związane jest z odziałem wojska, przebywającym stale lub czasowo w mieście lub twierdzy. Drugie z obszarem, na którym stacjonują jednostki wojskowe i będącym siedzibą instytucji wojskowych.

            Aktem prawnym, który bezpośrednio odnosi się do kwestii utworzenia garnizonów i kompetencji ich dowódców jest Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej w sprawie utworzenia, przekształcenia i zniesienia garnizonów oraz określenia zadań, siedzib i terytorialnego zasięgu właściwości ich dowódców - obecne brzmienie tego aktu było efektem nowelizacji, która nastąpiła 17 maja 2012 roku i nosi nazwę: Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej zmieniające rozporządzenie w sprawie utworzenia garnizonów oraz określenia zadań, siedzib i terytorialnego zasięgu właściwości ich dowódców - tym samym utracił moc poprzedni akt, również mający postać Rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej, datowany na 21 października 2004 roku.

            Wyżej wymienione podstawy prawne upoważniają do stwierdzenia, iż tworzenie garnizonów jest naturalną konsekwencją ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczpospolitej Polskiej. Siedziby garnizonów oraz ich zasięg terytorialny są ściśle wyspecyfikowane przez opisywane rozporządzenie; w Polsce przewidziane są 104 lokalizacje dla garnizonów – przykładowo dla większych miast, są to: Białystok, Bielsko-Biała, Bydgoszcz, Bytom, Elbląg, Gdańsk, Gdynia, Gliwice, Kielce, Kołobrzeg, Koszalin, Kraków – 2 garnizony, Lublin, Łódź, Olsztyn, Opole, Poznań, Piła, Przemyśl, Radom, Rzeszów, Siedlce, Słupsk, Szczecin, Toruń, Wrocław, Warszawa, Zamość, Zielona Góra.

Jeżeli garnizon stacjonuje w mniejszej miejscowości,  siedziba dowódcy znajduje się czasami w innym mieście – tak ma się rzecz przykładowo w przypadku: Sochaczewa czy Złocieńca. Ponadto oprócz wyznaczenia zasięgu terytorialnego danego garnizonu uwzględnione są uwagi o wyłączeniu pewnych gmin, pomimo, ze leżą one na terenie zasięgu garnizonu.

2. Organizacja życia jednostki wojskowej

            Codzienny tok służby w garnizonie precyzowany jest w Decyzji numer 445/MON Ministra Obrony Narodowej z 2013 roku w sprawie wprowadzenia do użytku Regulaminu Ogólnego Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej; wymieniony dokument składa się z dziewiętnastu rozdziałów, jednakże dla celów niniejszej pracy istotne są niektóre z nich.

2.1. Opuszczanie garnizonu

            Żołnierze mogą opuszczać garnizon, jeżeli to nie koliduje z wymaganiami służby wojskowej; odbywa się to za pozwoleniem, za zgodą przełożonych i za okazaniem dokumentu uprawniającego do przebywania poza terenem garnizonu. Czas przebywania poza garnizonem jest ściśle określony i terminem granicznym jest moment przypadający 30 minut przed pobudką: dnia  następnego w dni powszednie albo dnia następnego po dniu świątecznym w dni świąteczne i przedświąteczne. W przypadku żołnierzy niezawodowych okres opuszczenia garnizonu wynosi od 12 do 72 godzin – w zależności od tego, kto wydał pozwolenie na opuszczenie garnizonu: dowódca drużyny, dowódca plutonu czy dowódca kompanii.

            Istnieją pewne wyjątki związane z następującymi sytuacjami:

- możliwość przedłużenia przebywania poza garnizonem w przypadkach szczególnych: śmierci lub ciężkiej choroby bliskiej osoby, własnej ciężkiej choroby, konieczności pomocy ofiarom klęski żywiołowej.

Neoliberalizm po drugiej wojnie światowej

Kontynuacja rozwoju neoliberalizmu po II wojnie światowej

            Do reaktywacji ośrodka neoliberalizmu doszło 1 kwietnia roku 1947, kiedy to odbyła się konferencja w Mont-Pelerin. Problematyka poruszana podczas tego spotkania miała szerszy zakres niż przedwojenne dysputy koncentrujące się jedynie na neoliberalizmie gospodarczym. Konferencja skutkowała utworzeniem Towarzystwa Mont Pelerin (Mont Pelerin Society), składającego się z dwudziestu liberałów z: Niemiec, Stanów Zjednoczonych, Francji i Austrii. Podobnie jak to się miało w Paryżu, również w kurorcie Mont-Pelerin doszło do powstania dwóch odłamów neoliberalnych

- ordoliberalizmu Euckena,

- chicagowskiej szkoły ekonomii, reprezentowanej przede wszystkim przez Miltona Friedmana, która w późniejszych czasach – począwszy od lat siedemdziesiątych XX wieku – stała się doktryną dominującą w świecie ekonomii.

            Przewodniczącym Towarzystwa Mont Pelerin został Friedrich von Hayek, a po roku 1960 zastąpił go Röpke, następnie kolejno funkcję tą pełnili obywatele RFN, USA, Anglii i Francji. Towarzystwo to organizowało konferencje i wydawało biuletyn, systematycznie się rozrastając – przy czym szczyt swojej świetności przeżywało w latach siedemdziesiątych.

            Należy zaznaczyć, iż doktryny neoliberalne odnosiły się głównie do najbogatszych gospodarek, aczkolwiek podatny grunt znalazły w Ameryce Południowej, gdzie istniały dziesiątki organizacji propagujących neoliberalizm – a przykład Brazylii pokazał, iż przyczyniały się nawet do obalenia prezydenta i zmiany ustroju, a także przeprowadzenia szeregu reform.

            Śledząc koleje losu najważniejszych „frakcji” działających w ramach ogólnego nurtu neoliberalnego, istotną rolę odegrali tak zwani „Chicago Boys”; grupę tą stanowili chilijscy studenci Uniwersytetu w Chicago, którzy w trakcie studiów stali się gorliwymi wyznawcami doktryn von Hayeka i Friedmana. W roku 1975, po obaleniu prezydenta Salvadore Allende, Augusto Pinochet przekazał grupie „Chicago Boys” pełnię władzy w zakresie gospodarki Chile i centralnych instytucji tego państwa.

            W celu zapobieżenia katastrofie gospodarczej zaordynowano tak zwaną „terapię szokową” – do czego przyczynił się sam Milton Friedman odwiedzając Chile w 1975 roku, i stwierdzając konieczność takich działań. Tok wydarzeń w Chile – które stały się laboratorium neoliberalizmu – natchnęły inne państwa Ameryki Południowej do podobnych kroków, jak również państwa Europy Wschodniej i Środkowej.

            Dobitne przykłady dominacji stylu rządzenia opartego na filozofii neoliberalnej stanowią osoby Margaret Thatcher i Ronalda Reagana, którzy – co trzeba podkreślić: z doskonałym skutkiem – walnie przyczynili się do propagowania globalnego kapitalizmu, a sama premier Thatcher wyznawała zasadę „There Is No Alternative” (Nie ma alternatywy), mając na uwadze wolny rynek i handel.

            W przypadku Polski, początek neoliberalizmu miał swoją genezę w poglądach i działalności Margaret Thatcher – to zawężone pojęcie liberalizmu stanowiło źródło inspiracji dla polskich prekursorów, którzy jednakże napotkali silny opór w postaci polskiej mentalności i uwarunkowań, nasyconych przeświadczeniem, iż liberalizm tożsamy jest z egoizmem bogatszych. Z jednej strony Polacy uważali, iż słusznym jest dążyć do zysku i stwarzać warunki dla powstawania silnej konkurencji – z drugiej strony, iż powinny istnieć silne, wiążące regulacje państwowe, a same przedsiębiorstwa nie powinny mieć prawa do zwalniania pracowników.

            Obecnie skutki polityki neoliberalnej w Polsce poddawane są coraz częstszej krytyce; oto główne punkty ciężkości tej krytyki [skutków]:

1. Ogromna nierównomierność pomiędzy tymi, którzy skorzystali, a tymi którzy stracili – co stało się skutkiem nierówności społecznych o niespotykanej w przeszłości skali.
2. Rynek stał się ważniejszy niż demokracja.
3. Władza i bezkarność banków i korporacji.
4. Coraz większe rozwarstwienie ekonomiczne – w Unii Europejskiej większe jest tylko w Estonii, Portugalii i Wielkiej Brytanii. Pomiar dokonywany był jako stopień koncentracji zmiennej losowej, jaką jest zamożność rozumiana jako dochód gospodarstw domowych.
5. Bardzo wysoka stopa bezrobocia.
6. Rozpad więzi społecznych – klasy lepiej sytuowane uzurpują sobie prawo do protekcjonalnej oceny biedniejszych.
7. Bardzo niski współczynnik zaufania społecznego – 3,5 razy niższy niż w państwach skandynawskich.
8. Degenerujący wpływ na samoocenę młodych ludzi, którzy winy szukają w sobie.

Cień wiatru

Pasja czytania ogarnęła mnie, kiedy miałem sześć lat. Z początku „kaliber” książek nie miał znaczenia; byłem przecież dzieckiem, czyli miałem mnóstwo możliwości, z których „niewiadomo co” miało się urodzić. Mógłbym ułożyć chronologicznie najważniejszych dla mnie pisarzy, tworząc swoisty podział życia na etapy: Mark Twain, Howard Pyle, a następnie Juliusz Verne. Od początku, to znaczy od momentu, kiedy zacząłem czytać beletrystykę, nie miałem wątpliwości, iż ludzie kochający książki rozumieją się w sposób niedostępny dla innych; nie twierdzę, iż jest to kwestia o charakterze czarno-białym: nie dzielę ludzi na czytających i nie czytających, z pewnością istnieje wiele odcieni szarości, ale tylko niektórzy potrafią zrozumieć chińskie przysłowie: „Kiedy przeczytam nową książkę, to tak jakbym znalazł nowego przyjaciela, a gdy przeczytam książkę, którą już czytałem, to tak jakbym spotkał się ze starym przyjacielem”.

Istnieją trzy rodzaje okoliczności – związane z przeczytaniem książki - które niosą ze sobą imperatyw mogący „zmienić czyjeś życie”: kiedy pod jej wpływem, ktoś zacznie czytać i stanie się to jego pasją, kiedy znajdzie inspirację, względnie praktyczne wskazówki, do wypełnienia jakiegoś dzieła w swoim życiu, bynajmniej nie związanego z książkami, oraz trzeci, który towarzyszył mojej osobie – a związany z powieścią stanowiącą asumpt do napisania niniejszego tekstu: kiedy sposób przedstawienia świata w danej książce zachwyci czytelnika do takiego stopnia, że chciałby go zgłębiać dalej, pisząc lub czytając.

„Cień wiatru” hiszpańskiego pisarza Carlosa Ruiza Zafona należy do cyklu powieści o Cmentarzu Zapomnianych Książek – o tym jednak dowiedziałem się później, a także o tym, że postacie z tych książek przewijają się w kolejnych tomach cyklu, jednak są ukazane w różnych kontekstach; taka konstrukcja fabuły jest źródłem specyficznej prezentacji rzeczywistości, niczym: świat w świecie, co tym bardziej przykuwa uwagę i zachęca ku zagłębianiu się w te światy. O tym, iż jest to przejaw kunsztu pisarskiego  w aspekcie oddziaływania na czytelnika doszedłem pod wpływem powieści Zafona i niejednokrotnie miałem możliwość obserwacji, jak inni mistrzowie światów stworzonych wykorzystują ten zabieg, jak choćby: Stephen King czy Johan Theorin…

Dywagacje, które umieściłem na początku, są dla mnie istotne w dwóch kwestiach: po pierwsze „Cień wiatru” stanowił dla mnie początek, oś, dzięki którym mogłem zacząć tworzyć. Po drugie uwierzyłem w siebie. Każdy człowiek potrzebuje poczucia sensowności swoich działań, bo nie można bez końca dryfować przeciągany niczym lina przez dwie siły: księżyc i słońce. Istnieje nawet teoria „poczucia własnej skuteczności” – bez niej człowiek ulega demoralizacji, której towarzyszy narastający bezsens. Kiedy Daniel Sempere, przyprowadzony przez swojego ojca, odwiedził Cmentarz Zapomnianych Książek po raz pierwszy i odnalazł przeznaczoną mu książkę autorstwa Juliana Caraxa, jego życie nabrało sensu – dla mnie również, bo idea, iż książka i człowiek mogą być sobie przeznaczeni jest inspirująca w dwóch wymiarach: twórca nosi w sobie historię i dzięki temu ona powstaje – dlatego rzeczą wysoce nikczemną jest jakikolwiek plagiat, z którego niestety w znacznym stopniu składa się obecnie świat, z drugiej strony ta historia tworzy człowieka: jej klimat, pełnokrwiste postacie, miejsca, które chciałoby się stworzyć w rzeczywistości. Przeznaczenie: już nic nie będzie przypadkowe – tak jak twierdzą wschodnie religie i nowoczesna fizyka. Mając tak silny punkt oparcia, nieruchome, niezmienne centrum, mogłem zacząć przemieszczać się dalej: w krainę książek. Istnieje historia tak zachwycająca, że chce się do nich wracać, i w tej historii światem pisarzy i czytelników rządzi przeznaczenie. Nawet jeżeli przyziemny umysł uzna to za fikcję literacką, dla mnie stanowiło to – a nie miałem wtedy pojęcia o odkryciach dzisiejszej fizyki, zakładającej możliwość wystąpienia skutku przed przyczyną lub stwierdzającej, iż wszechświat nie mógłby istnieć bez mózgu człowieka – bezpieczny, uspokajający początek, z którego, z przyjemnym uczuciem mogłem rozwijać swój świat książek: pewną ręką odrzucać to, co do niego nie pasuje – choćby zyskało dobre opinie krytyki i było popularne, i zacząć tworzyć własny styl, trzymając w zanadrzu nadzieję, że jeśli będę wystarczająco mocno pragnął mogę tworzyć historie inne, lecz równie dobre.

Powieść od początku zachęca, zapowiada wiele atrakcji; jeżeli czytelnik chce ją smakować słowo po słowie, a nie tylko przeczytać, napotyka na: „niebieskawy półmrok”, „freski wypełnione…baśniowymi stworami”, które nadają Cmentarzowi Zapomnianych Książek niezapomniany urok; sam „Cmentarz” jest oszałamiający - jednak powtarzam, potrzebne jest do tego założenie: to jest książka, dla tych, co kochają czytać – ze swoimi: schodkami, platformami, tunelami i mostkami. Pisarz z pasją to wiele, ale pisarz z powołaniem to jeszcze więcej – dla Daniela Sempere powołaniem stało się między innymi odnalezienie Juliana Caraxa, autora „Cienia wiatru”. Carax to postać ze wszech miar tajemnicza. Powieść wypełniają inne postacie, a fabuła zaczyna w coraz większym stopniu przypominać łamigłówkę – aczkolwiek główny koncept nie jest specjalnie skomplikowany, gdyż człowiek (diabeł?) palący książki Caraxa zostaje ujawniony za szybko, w sposób za bardzo oczywisty, i skłaniałbym się ku twierdzeniu, iż jest to w pewnym stopniu wada, to meandry kolei losu wciągają czytelnika. Nie ma powieści doskonałej; czytając tą po raz trzeci  zauważałem już pewne naiwności w sposobie budowania akcji, jednak uważam, cytując słowa poczytnego pisarza, którego nazwisko już wcześniej wymieniłem, iż pisanie powieści jest jak wydobywanie skamieliny, do pisarza należy w głównej mierze pokazanie czytelnikowi: zdarzyło się to, to…i jeszcze to! – i Zafon czyni to w niesamowity sposób, okraszając treść kwiecistym (obecnie uważam, iż nieco zbyt kwiecistym) językiem.

Sektor małych i średnich przedsiębiorstw

      Wraz z wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej w polskim prawodawstwie pojawiły się nowe terminy; jednym z takich terminów jest: sektor małych i średnich przedsiębiorstw (dalej w pracy nazywany: MŚP). Terminem MŚP posługują się także organizacje o zasięgu światowym, jak choćby Organizacja Narodów Zjednoczonych i Bank Światowy.

      W 2004 roku, zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, zmieniono wymogi kwalifikujące przedsiębiorstwa do powyższego sektora, mianowicie:

1. Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który: w co najmniej jednym z dwu ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro (artykuł 104 w/w ustawy).

2. Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który: w co najmniej jednym z dwu ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro (artykuł 105 w/w ustawy).

3. Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który: w co najmniej jednym z dwu ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro (artykuł 106 w/w ustawy).

      Trzy powyższe klasy tworzą właśnie sektor MŚP.

      Należy dodać, iż średnioroczne zatrudnienie oblicza się tylko na podstawie pełnych etatów, nie zaliczając osób na urlopach macierzyńskich i wychowawczych.

      Analizując powyższą klasyfikację należy wspomnieć, iż warunkiem zakwalifikowania do sektora MŚP jest posiadanie statusu przedsiębiorstwa, a więc spełnienia definicji ustalonej przez kodeks cywilny w artykule 55.1: „Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej…”. Przedsiębiorstwo jest określane jako podmiot bez uściślenia jaką ma mieć formę prawną.

      Można zadać sobie pytanie: jaki jest sens wyodrębnienia sektora MŚP na tle innych przedsiębiorstw? Odpowiedzi, przede wszystkim, należy szukać w fakcie, iż: kardynalną zasadą systemu rynkowego jest zasada konkurencji; równowaga rynkowa byłaby narażona na destabilizację, gdyby mniejsi przedsiębiorcy nie mogli wpływać na ceny wyrobów i usług.       

      Obecnie, w roku 2014, rozpoczyna się nowy, siedmioletni okres rozdysponowania środków z europejskich funduszy; na lata 2014 – 2020 Unia Europejska przewidziała, że pierwszym obszarem, priorytetowym, będzie: „Spójność i konkurencyjność na rzecz wzrostu zatrudnienia”. Z kolei na drugim miejscu plasuje się: „Pomoc bezpośrednia i wydatki związane z rynkiem”. Jak widać UE koncentruje się właśnie na dofinansowaniu sfer, które wydają się mieć bezpośredni związek z sektorem MŚP. Twierdzenie to można oprzeć na następujących przesłankach:

1. Mniejsze przedsiębiorstwa często nie zajmują się produkcją wieloseryjną, w każdym razie nie tak, jak ma to w przypadku większych przedsiębiorstw, mogą więc zaspokajać bardziej indywidualne gusta klientów i w tym aspekcie rywalizować z większymi producentami – powoduje to większą konkurencyjność na rynku.
2. Przedsiębiorcy sektora MŚP mogą – na obszarach słabiej zagospodarowanych, o większym bezrobociu – zatrudniać osoby, które nie miałyby szans na pracę w wielkich koncernach, o bardziej rygorystycznych zasadach rekrutacji.  Ponadto dla wielu pracowników specyficzna atmosfera panująca w takim mniejszym przedsiębiorstwie, czyli mniejsza anonimowość, powoduje większą identyfikację z firmą i lojalność. Niewątpliwie sektor MŚP wpływa na łagodzenie bezrobocia, co jest szczególnie ważne w związku z trzecim priorytetem UE, a więc: „Rozwojem obszarów wiejskich”.
3. Sektor MŚP jest bardziej elastyczny, jeśli chodzi o zmianę struktury i bardziej innowacyjny w przeliczeniu na jednego pracownika, a także mnie sformalizowany.

Misje cywilne UE

1. Rodzaje misji cywilnych realizowanych przez UE

W odniesieniu do misji Unii Europejskiej od 2003 roku nastąpił okres cechujący się pełną zdolnością operacyjną cywilną i wojskową – był on poprzedzony szeregiem etapów, z których do najważniejszych można zaliczyć:

1. Okres przed podpisaniem traktatu amsterdamskiego, czyli debata na temat przyszłości komponentu wojskowego funkcjonującego w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa.

2. Deklaracja z 22 lipca 1997 roku dotycząca relacji Unii Zachodnioeuropejskiej z UE i NATO.

3. Postulaty brytyjskiego premiera Tony’ego Blaira nawołujące do sformowania nowoczesnych sił europejskich, co miało być odpowiedzią na sytuację w Kosowie i Bośni.

4. Deklaracja Wielkiej Brytanii i Francji o wspólnej obronie europejskiej z 4 grudnia 1998 roku.

5. Decyzja z 11 grudnia 1999 roku, kiedy to Rada Europejska potwierdziła zamiar przyznania UE możliwości decyzji o obronie. Wtedy też – czyli podczas szczytu w Helsinkach – państwa członkowskie UE zobowiązały się do osiągnięcia natychmiastowej gotowości do wystawienia wspólnie przynajmniej 50 tysięcy żołnierzy na rok; owa natychmiastowa gotowość oznacza w tym wypadku 60 dni.

Misje cywilne można podzielić na:

- misje policyjne – czyli wspierające władze wiedzą ekspercką, wspierające miejscową policję, monitorujące określone tereny, a także związane ze szkoleniem miejscowej administracji i z ochroną ustalonych granic,

- misje wsparcia kontroli granicznej (misje graniczne) – związane z kontrolą określonych, najistotniejszych punktów granicznych, co w praktyce oznacza także szkolenie miejscowych służb granicznych,

- misje doradcze reformy sektora bezpieczeństwa – związane ze wsparciem w zarządzaniu kryzysowym,

- misje dotyczące państwa prawnego – czyli misje doradcze w sprawach prawnych,

- misje obserwacyjne – polegające na monitoringu określonych terenów.

2. Misja w Bośni i Hercegowinie

            Misja policyjna UE w Bośni i Hercegowinie (EUPM – European Union Police Mission in Bosnia and Herzegovina) była przedłużeniem aktywności Międzynarodowych sił zadań policyjnych (IPTF - International Police Task Force) trwającej od 1996 roku, a mającej na celu wsparcie i ocenę zdolności organów nadzoru nad przestrzeganiem prawa w aspekcie wprowadzania demokratycznych standardów funkcjonowania. Międzynarodowe siły policyjne zajmowały się także udzielaniem certyfikatów dla oficerów miejscowej policji.

            EUPM rozpoczęto 1 stycznia 2003 roku  za zgodą Rady Bezpieczeństwa ONZ. Procedura naboru do kontyngentu EUPM wyglądała następująco:

1. Państwa członkowskie NATO.
2. Państwa członkowskie Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

Przed faktycznym początkiem misji ustalono, iż konieczne jest powołanie grupy ds. planowania, której zadaniem było przygotowanie warunków dla realizacji zadań EUPM – grupa ta przebywała na miejscu już od 1 kwietnia 2002 roku.

Porównując mandat EUPM do poprzedniego realizowanego przez siły IPTF kompetencje zostały ograniczone o dwie kwestie: siły EUPM nie posiadały możliwości wykonawczych i nie mogły wykorzystywać komponentu militarnego; tak więc głównym celem powołania tej misji była demonstracja możliwości organizacyjnych w aspekcie przejęcia zadań od IPTF, i realizacja działań na rzecz wzrostu niezależności i odpowiedzialności policji oraz walka z przestępczością zorganizowaną w kontekście tworzenia właściwych struktur policyjnych i zapewnienia praworządności działań policji.

Tworzenie podstaw dla praworządnych struktur policyjnych związane było z działaniami dotyczącymi: policji kryminalnej, sądownictwa, spraw wewnętrznych, służb granicznych, służb ds. informacji i ochrony przed przestępczością zorganizowaną, a także formowania programu administrowania policją.

Część zadań misji EUPM dotyczyła Republiki Serbskiej, a konkretnie chodziło o standaryzację systemów gromadzenia i wymiany informacji, a także kwestie związane z kooperacją organów ścigania: Bośni i Hercegowiny i Serbii.

Operacja EUPM była dwukrotnie przedłużana, przy czym kontyngent był sukcesywnie redukowany:

1. Pierwszy raz na lata 2006-2007, kiedy to podkreślono istotność walki z przestępczością zorganizowaną i reformą policji w Bośni i Hercegowinie – w szczególności w kwestii przejrzystości działania.
2. Drugi raz, kiedy nie zmieniono zakresu odpowiedzialności, jednakże w istocie można wyróżnić także czwartą fazę tej misji, która nastąpiła po 8 grudnia 2009 roku, a była konsekwencją  zwiększenia kompetencji sił EUPM o: działania związane ze wzmocnieniem systemu więziennictwa, działania na rzecz wzmocnienia współpracy policyjno-prokuratorskiej, udzielanie pomocy w toku dochodzeń i śledztw, działania związane ze wzmocnieniem operacyjnej zdolności do nadzorowania praworządności.

Ostateczny koniec misji zaplanowano na 31 grudnia 2011 roku, co zostało przesunięte na 30 czerwca 2012 roku.

Budżet misji EUPM na dzień 30 czerwca 2012 wyniósł blisko 33 miliony euro - licząc od roku 2002.

3. Misja w Kosowie

            Misja EULEX Kosovo (EU Rule of Law Mission in Kosovo) powołana była jako bezpośrednie następstwo następującej sytuacji: w 2007 roku ogłoszono, iż 4-miesięczne negocjacje Serbów i Kosowarów - przy udziale przedstawicieli USA, UE i Rosji – okazały się nieudane. 17 lutego 2008 roku Kosowo, przy jawnym wsparciu USA, ogłosiło niepodległość – Rosja uznała, iż jest to decyzja bezprawna. Jednakże Francja i Wielka Brytania przychyliły się do decyzji USA i uzyskano większość wśród stałych członków Rady Bezpieczeństwa ONZ (trzech z pięciu, gdyż Chiny „wyraziły niepokój”). Ogłoszenie niepodległości poprzedzone było deklaracją UE, iż udzieli pomocy we wzmocnieniu stabilności w rzeczonym regionie, o ile Kosowo zgodzi się na plan Ahtisaariego – fińskiego polityka, był to tzw. plan „nadzorowanej niepodległości prowincji”.

            Misja EULEX została powołana na mocy decyzji Rady Unii Europejskiej, zawartej w dokumencie: Wspólne Działanie Rady 2008/124/WPZiB z 4 lutego 2008 roku w sprawie misji Unii Europejskiej w zakresie praworządności w Kosowie, EULEX KOSOWO”. Początek misji został przesunięty z 15 czerwca na 9 grudnia 2008 roku – jednakże pełna gotowość operacyjna nastąpiła 6 kwietnia 2009. Opóźnienia spowodowane były postawę strony serbskiej, która argumentując, iż obawia się podziału państwa, blokowała rozmieszczanie sił EULEX w serbskich enklawach i w Kosowie. Dla opisywanej misji następujące cele uznano za najważniejsze:

- wspieranie i umacnianie władz, sądu i innych organów odpowiedzialnych za przestrzeganie prawa, mentoring i doradzanie w tym względzie

- monitorowanie instytucji w Kosowie.

W przeciwieństwie do misji w Bośni i Hercegowinie EULEX otrzymała kompetencje wykonawcze, między innymi w kwestii dopilnowania, aby przypadki zbrodni wojennych, terroryzmu, przestępstw międzynarodowych stały się przedmiotem dochodzeń.

            Do uczestnictwa w misji zaproszono: USA, Kanadę, Turcję, Rosję, Chorwację, Norwegię i Szwajcarię. Cały kontyngent został podzielony na trzy części:

- Departament Wzmocnienia,

- Departament Wykonawczy Policji,

- Departament Specjalny Policji.

Mandat EULEX był wielokrotnie przedłużany; od 2014 roku obejmował on głównie już tylko: funkcje doradcze w kontekście budowania aparatu administracji publicznej i struktur policji oraz wymiaru sprawiedliwości.

4. Misja Gruzja

            Misja w Gruzji należy do tak zwanych misji obserwacyjnych; w sierpniu 2008 roku po okresie względnego spokoju pomiędzy stronami: rosyjską i gruzińską, nastąpiły dwa incydenty ostrzelania: separatystycznej policji i konwoju, przez Osetyjczyków. Decyzja o uruchomieniu misji nastąpiła 15 września 2008 roku, kiedy to UE podjęła decyzję o wsparciu negocjacji pomiędzy Rosją a Gruzją, a w szczególności monitoringu realizacji porozumienia implementacyjnego i sześciopunktowego porozumienia pomiędzy skonfliktowanymi stronami.

            Misja w Gruzji, oznaczona kryptonimem EUMM (EU Monitoring Mission in Georgia) miała następujące cele główne:

- monitorowanie cywilne działań Rosjan i Gruzinów,

- zapewnienie stabilności w Gruzji i regionie,

- przyczynianie się do zmniejszenia napięć pomiędzy skonfliktowanymi stronami,

- zapewnianie informacji, które mogłyby być pomocne dla kształtowania polityki europejskiej.

Newralgicznym punktem misji EUMM były raporty dotyczące poszanowania praw człowieka – trudności z ich opracowaniem związane były z brakiem zaufania miejscowej ludności do sił EUMM. Misja EUMM pozbawiona była praw wykonawczych, a jej struktura była 3-stopniowa:

1. Dowództwo w Tbilisi: szef misji i personel dowództwa.
2. Biura polowe: monitoring i funkcje wspierające misję.
3. Komórki wspierające misję z Brukseli.

Obserwatorzy w ramach EUMM pochodzili z 20 państw, w tym z Polski w liczbie dwudziestu sześciu, i mieli oni szczególną funkcję szybkiego i bezpośredniego docierania do władz lokalnych. Budżet EUMM został określony na 31  milionów euro. Mandat tej misji był przedłużany co rok, a w okresie lipiec 2011 - czerwiec 2013 szefem operacji był Polak Andrzej Tyszkiewicz. Aktualnie mandat EUMM ważny jest do: 14 grudnia 2016 roku.

5. Misja Ukraina

22 lipca 2014 roku powołana została misja EUAM (EU Advisory Mission for Civilian Security Sector Reform Ukraine). Misja ta ma charakter doradczy na rzecz cywilnego sektora bezpieczeństwa Ukrainy. Jej zdolność operacyjna została osiągnięta została w lipcu 2015 roku, choć praktycznie ruszyła 1 grudnia 2014.

Główne cele EUAM to:

- reforma policji i innych organów ścigania, wymiaru sprawiedliwości i prokuratury

- wsparcie dla władz po manifestacjach na Majdanie,

- przywrócenie zaufania miejscowej ludności do cywilnych służb bezpieczeństwa.

Na misję tą składa się około dwustu-osobowy personel, stacjonujący głównie w Kijowie, składający się z: Ukraińców i ekipy międzynarodowej – w proporcji pół na pół; ostateczny termin zakończenia tej misji planowany jest na 30 listopada 2017 roku. Oprócz państw członkowskich UE w misji biorą udział przedstawiciele: Kanady, Norwegii, Gruzji i Turcji.

W przeciwieństwie do innych misji, ta sukcesywnie zwiększa swój kontyngent – co związane jest z udzieleniem dodatkowych kompetencji: doradztwa na poziomie operacyjnym i szkoleń dla strony ukraińskiej.

Wybór i ocena dostawców

Wywód dotyczący wyboru i oceny dostawców dla przedsiębiorstwa zasadnym jest

rozpocząć od scharakteryzowania warunków wyjściowych dla późniejszej analizy dostawców; taką sferą jest ogół zagadnień składających się na zaopatrzenie w danym przedsiębiorstwie.  Ujmując problematykę towarów handlowych, materiałów i półproduktów w obrębie przedsiębiorstwa i jego otoczenia w kontekście ich przepływu, pierwszym etapem tego przepływu jest logistyka zaopatrzenia, którą stanowi odpowiednio skonstruowany system logistyczny.

            Analizując logistykę zaopatrzenia od ogółu do szczegółu, jej funkcje można podsumować następująco:

1. Zajmuje się przemieszczaniem materiałów i towarów od dostawców  do przedsiębiorstw.
2. Umożliwia ciągłość produkcji poprzez zapewnienie: surowców, materiałów pomocniczych i półproduktów.
3. Zapewnia odpowiedni duży wolumin zapasów poprzez system składania odpowiednich zamówień, tj. w odpowiednim czasie i ilości.

Logistyka zaopatrzenia podlega wpływom czynników niezależnych od działań przedsiębiorstwa, w kontekście którego jest analizowana; z tego też powodu dane wejściowe dla systemu logistycznego w przedsiębiorstwie muszą uwzględniać zmienne związane z następującymi zjawiskami:

1. Uregulowania dotyczące samego przedmiotu dostawy – można w tym względzie wyróżnić konieczność dostosowania się do konkretnych środków transportu związanych przykładowo z danym towarem, cechy przedmiotu dostawy, które warunkują wygospodarowanie odpowiedniej przestrzeni magazynowej, kwestie oznakowania i specyfikę opakowania.
2. Tendencje rynkowe w aspekcie kształtowania się profilu dostawców: nastawienie na budowanie dłuższych lub krótszych sojuszy, ich skłonność do zrealizowania zamówień odbiegających od standardowych w wymiarze ilościowym bądź jakościowym, a także skłonność do współpracy w dziedzinie obustronnego doskonalenia.
3. Charakterystykę działań konkurencji, związanych z danym źródłem zaopatrzenia, co  koreluje z określeniem lokalizacji i potencjału głównych dostawców obsługujących konkurentów.
4.  Uregulowania prawne, ograniczające swobodę operowania danym towarem – konieczność koncesji, monitoring przepływu i zużycia.
5. Różnice w międzynarodowych wymogach co do środków transportu i wymaganej dokumentacji, a także kwestii przechowywania i składowania przedmiotu transportu.

Generalnie logistyka zaopatrzenia przyjmuje różne formy umiejscowienia przedsiębiorstwie, w zależności od jego rodzaju; w przypadku przedsiębiorstwa przemysłowego wchodzi w łańcuchy innych rodzajów logistyk – jako pierwszy ich człon; można wyróżnić łańcuch składający się na całość logistyki przedsiębiorstwa, kiedy logistyka zaopatrzenia uzupełniana jest logistyką: produkcji, dystrybucji, powtórnego zagospodarowania, części zamiennych. W połączeniu z logistyką produkcji stanowi logistykę materiałową, a w połączeniu z logistyką dystrybucji stanowi logistykę marketingową. W przypadku przedsiębiorstwa handlowego skorelowana jest z logistyką dystrybucji, a w przedsiębiorstwie usługowym stanowi samodzielny proces, gdyż przepływ towarów składa się z materiałów eksploatacyjnych.

W kontekście tematyki podejmowanej w niniejszej pracy, konieczne jest ustalenie dystynkcji pomiędzy pojęciami: „zaopatrzenie”, a „logistyka zaopatrzenia”; poprzez zaopatrzenie rozumiana jest czynność zagwarantowania przedsiębiorstwu niezbędnych towarów handlowych, materiałów (surowców i materiałów pomocniczych), półwyrobów, natomiast logistyka zaopatrzenia zajmuje się sprawną i racjonalną gospodarką materiałową, czyli przepływami towarów (i informacji) przy minimalizacji kosztów, optymalizacją kooperacji z dostawcami i planistyką możliwości zaopatrzenia w przedsiębiorstwie. Biorąc pod uwagę, iż akt wyboru i oceny dostawców nie może być przeprowadzany w oderwaniu od funkcjonowania całości przedsiębiorstwa: jego wszystkich działów, powiązanych za pomocą odpowiednich modułów systemów klasy ERP, pojęcie logistyki zaopatrzenia wraz z wszystkimi konotacjami niesionymi wraz z nim obrano jako wstęp w toku niniejszej pracy.

Nawiązując do otoczenia przedsiębiorstwa i wymienionej wyżej minimalizacji kosztów, istotne jest stosowanie co najmniej dwóch z trzech z następujących zasad:

1. Indywidualne zaopatrzenie w razie zapotrzebowania – obniżone koszty związane z magazynowaniem i zaangażowaniem kapitału, ryzyko przestojów i opóźnień w przypadku nieoczekiwanego zamówienia.
2. Zaopatrzenie z utrzymywaniem zapasów – możliwość wykorzystania własnych zapasów dla pokrycia potrzeb przedsiębiorstwa, ewentualność wskazana z przypadku importu surowców trudno dostępnych na rynku europejskim.
3. Dostawa zsynchronizowana z produkcją lub zużyciem – zapasy są utrzymywane jedynie jako niewielkie zapasy bezpieczeństwa, a dostawa jest w większości lub całości kierowana do miejsc produkcji.

Przechodząc do kwestii będących pod bezpośrednią kontrolą osób odpowiedzialnych za zaopatrzenie w przedsiębiorstwie, wyróżnić można działania w ramach procesu zaopatrzenia, czyli procesu, w stosunku do którego zagadnienia logistyki procesu zaopatrzenia mają charakter komplementarny – ponieważ dotyczą dynamicznych, ciągłych aspektów procesu zaopatrzenia, takich jak: przyjęcie i przeprowadzenie kontroli dostawy, przemieszczenie dostawy, składowanie dostarczonego towaru, utrzymywanie właściwych stanów zapasów, kierowanie działaniami magazynowymi, planowanie, sterowanie i kontrola przepływów materiałowych.

Do wspomnianych powyżej działań, tożsamych z zadaniami procesu zaopatrzenia, zalicza się: 

1. Określenie potrzeb, względnie ponowna ich ocena.
2. Zdefiniowanie wymagań odnośnie określonej potrzeby.
3. Decyzja kupować czy produkować – opcjonalnie.
4. Określenie typu zakupu.
5. Analiza rynku.
6. Rozpoznanie wszystkich dostawców.
7. Wstępna selekcja dostawców.
8. Ocena dostawców wyselekcjonowanych.
9. Wybór dostawcy.
10. Zawarcie umowy.
11. Realizacja umowy i przyjęcie dostawy.
12. Ocena wykonania dostawy.

Ujmując działania składające się finalnie na zagwarantowanie przedsiębiorstwu odpowiedniego dostawcy, zapewniającego materiały, towary handlowe i półfabrykaty, jako zadania w wymiarze całego przedsiębiorstwa, właściwe jest wyodrębnienie 5 grup zadań, co do których przyporządkowany jest szereg czynności – w większości pokrywający się w wyżej wymienionymi: zapewnienie optymalnej jakości produktów, minimalizacja kosztów całkowitych, wybór konkurencyjnych i rzetelnych dostawców,  utrzymywania odpowiedniego poziomu zapasów i płynny przepływ materiałów oraz - dodatkową jest kategoria - współpracy z innymi obszarami przedsiębiorstwami, po uwzględnieniu której proces zaopatrzenia przedsiębiorstwa wymaga planowania potrzeb na podstawie harmonogramów sprzedaży i produkcji, planowania finansowego przy zakupie materiałów o dużej wartości i sprawnego zarządzania informację ze względu na przepływ materiałów między kolejnymi stanowiskami produkcji.

Generalnie kluczowe – w aspekcie efektywnego zaopatrzenia przedsiębiorstwa, rozumianego jako proces składający się ze wszystkich działań, które są niezbędne  do nabycia dóbr i usług zgodnych z wymaganiami użytkownika (przedsiębiorstwa) – są cztery problemy:

1.      Ustalenie liczby dostawców.

2.      Ustalenie lokalizacji – „geografii” – dostawców.

3.      Określenie polityki cenowej.

4.      Wybór dostawców.

Kwestie wymienione powyżej zostaną omówione w toku podrozdziału 1.2. – dotyczącego strategii w procesie zaopatrzenia, jednakże warto nadmienić, iż współczesne nam czasy cechuje odmienne podejście do funkcji zaopatrzenia w przedsiębiorstwie; nastąpiła zmiana trendów w aspekcie podejścia do kwestii zaopatrywania się: na wybór dostawców duże znaczenie ma fakt, iż przedsiębiorstwa w coraz większym stopniu zaopatrują się kompleksowo, a koszty traktowane są całościowo – w miejsce produkcji wewnątrz przedsiębiorstwa, szerokiego, wewnętrznego procesu know-how i skłonności do zakupu pojedynczych komponentów. Drugim trendem, stanowiącym istotny czynnik wpływający na powyższej cztery kluczowe pytania, jest budowanie portfolio sojuszy: stawianie na wielu dostawców, budowanie długich relacji, wykorzystywanie zasady win-win, kooperacje zmierzające do stworzenia konglomeratu wzorem głównie azjatyckich firm.

Do zadań związanych z zaopatrzeniem przedsiębiorstwa należy się odnosić mając na uwadze trzy parametry:

1. Jakość – rozumianą jako jakość materiałów i usług będących efektem dostawy z zewnątrz i stanowiącej element wejściowy w systemie logistyki całego przedsiębiorstwa.
2. Koszt – rozumiany jako składowa całkowitych kosztów w przedsiębiorstwie. W procesie zakupu istnieje szereg kosztów, które należy wziąć pod uwagę, 
3. Czas – rozumiany jako składowa czasu koniecznego do zrealizowania zamówienia.

Ponadto, istotne jest rozumienie procesu zaopatrzenia w wymiarze daleko szerszym: jako budowanie prestiżu przedsiębiorstwa i pozycjonowanie go, jako najistotniejszego elementu łańcucha składającego się z rzeczonego przedsiębiorstwa i szeregu dostawców.  Jak wykazują informacje zawarte w poniższej tabeli, pomiędzy trzema głównymi parametrami związanymi z procesem zaopatrzenia zachodzą powiązania krzyżowe.

Tabela 1.

Rodzaje kosztów związanych z logistyką procesu zaopatrzenia w przedsiębiorstwie.

Rodzaj kosztów	Działania wykonywane w ramach realizacji etapów procesu zaopatrzenia
Koszty podstawowe na wejściu	Cena produktu lub materiału ustalona w wyniku działań takich jak: zapytania o ocenę, negocjacje, przetargi.
Koszty transakcyjne	Związane z następującymi zadaniami procesu: określeniem zapotrzebowania, zgłoszeniem zapotrzebowania dostawcy, potwierdzeniem zamówienia, sporządzeniem odpowiedniej dokumentacji wysyłkowej. W tej materii istotne są działania mogące minimalizować wysokość kosztów typu transfer informacjami pomiędzy systemami informatycznymi.
Koszty współpracy z dostawcą	Związane z budowaniem relacji z dostawcą: podróże, szkolenia, kooperacja działów transportu, wspólne badania nad produktem, wydawanie dostawcom certyfikatów jakości.
Koszty dostawy wraz z wyładunkiem	Związane z opcją, jaka zostanie wybrana podczas dostawy: kto będzie przewoźnikiem, względnie kto wynajmie przewoźnika.
Koszty związane z jakością	Związane z całością zagadnień dotyczących jakości: wpływ jakości na ewentualne dodatkowe koszty podczas produkcji, koszty zgodności i ewentualnej niezgodności przedmiotu dostawy z wymaganymi cechami, koszty oceny jakości.
Koszty przyjęcia i przygotowania do użytku	Związane z następującymi działaniami: rozpakowywaniem, liczeniem, sortowaniem, przemieszczaniem zakupionych towarów, a także z usuwaniem opakowań.
Koszty zapasów	Związane z przestrzenią magazynową, czyli wielkością dostawy i charakterystyką objętościową i wagową przedmiotu dostawy, oraz z ceną jednostkową zakupionego dobra.
Koszty wytworzenia	Związane z kompatybilnością zakupionych dóbr – różni dostawcy mogą produkować towary generujące różne koszty wytworzenia.

Źródło: opracowanie własne.